پروژه ساختمان مسکونی آرمیتا مشهد-طراحی ، تولید و نظارت بر اجرای مهاربندهای کمانش تاب (BRB)-تولید کننده مهاربند کمانش تاب

جهت مدل‎سازی BRBها در پژوهش‎‌های پیشین از مدل‎‌‎های متنوعی استفاده شد من‌جمله: مدل‎‌های الاستیک کاملا پلاستیک، مدل‎‌های دوخطی و مدل‌‎هایی با گذار نرم بین پاسخ الاستیک و غیرالاستیک. همچنین مدل بوک-ون می‌‎تواند سخت‎‌سازی سینماتیک را مدل‌سازی کند، در حالی که مدل‌های مصالح بوک-ون و گیوفرمِنِگوتو-پینتو می‌‎توانند اثر هیبریدی سخت‏‌شدگی سینماتیک و ایزوتروپیک را مدل‎سازی کنند. لازم به ذکر است که دومی در نرم‌‏افزار Opensees دانشگاه برکلی در قالب مدل مصالح «Steel02» پیاده‌ سازی شده است. در پژوهشی از سوی ترمبلی و همکاران پاسخ عددی به BRBF با یک مدل دوخطی با پاسخ ایشان به کمک فرمول‏بندی رَمبرگ-اوزگود مقایسه شد. مشاهده شد استفاده از یک مدل دوخطی برای پاسخ هیسترتیک BRBها منجر به به دست کم گرفتن (تخمین دست پایین) تغییرشکل BRB و تقاضای کرنش می‏‌شود. 

علیرغم این مشاهدات، مدل‌‎های ساده سازی شده اغلب در کاربردهای مهندسی جهت مدل‏سازی رفتار هیسترتیک اعضای پخش‌کننده‌‎ی انرژی استفاده می‎‌شود. با این حال، سوالاتی در خصوص دقت ابزارهای مدل‏سازی کنونی و رویکردهای متداول اتخاذ شده توسط صنایع برای تحلیل‌‎های تاریخچه‌‎ی زمانی غیرخطی و اثر آن بر کارایی و ارزیابی ریسک سازه‌‎ها مطرح است. اخیراً هیئت فناوری کاربردی (ATC) پروژه‌‎ی جدیدی را برای پاسخگویی به این سوالات آغاز کرده است. یکی از جنبه‎‌های مورد پژوهش در این مقاله آن است که آیا مدل‎‌های عددی ساده‎‌سازی شده جهت یافتن پاسخ اعضای غیرخطی کافی هستند یا خیر.

پروژه سالن تولید واکسن کرونا واقع در استان البرز-طراحی و تولید مهاربند کمانش تاب
پروژه سالن تولید واکسن کرونا واقع در استان البرز-طراحی و تولید مهاربند کمانش تاب

پژوهش حاضر بخشی از یک برنامه‌‎ی آزمایشی بزرگ‎تر است که قصد دارد مدل‌‎های ساده‎‌سازی شده و پیشرفته در سیستم‌‎های مختلف را از طریق مقایسه با مدل‎‌های عددی و نتایج آزمون‌‎های بنچمارک دقیقاً برنامه‌‏ریزی شده، ارزیابی کند. پژوهش حاضر نتایج تجربی مشروحی از دو دسته شبیه‏‌سازی شبه دینامیک هیبریدی تک عضوی و سه عضوی روی یک BRBF پنج-طبقه‎‌ی مرجع به عنوان نماینده‌‎ی سیستمی با پاسخ تسلیمی پایدار ارائه می‌‎دهد. نتایج بر حسب پارامترهای پاسخ مختلف ارائه شده‌‎اند و می‌‎توانند به عنوان نتایج آزمایش بنچمارک بکار روند. این پژوهش همچنین مقایسه‌‎ای بین نتایج آزمایش تک‌عضوی و سه‌‎عضوی ارائه داده است تا نماینده‌‎ی ارزش افزوده‎‌ی بدست آمده از افزایش تعداد زیرساخت‌‎های فیزیکی در شبیه‌‏سازی هیبریدی باشد. با استفاده از نتایج تجربی، این پژوهش همچنین دقت مدل‎‌های در دسترس را در سیستم‎‌هایی با پاسخ هیسترتیک تسلیمی پایدار بررسی کرده است. استفاده از مدل‎‌های مصالح «Steel01» (دو-خطی) و «Steel02» (گیوفر-مِنِگوتو-پینتو) مد نظر قرار گرفته و پیامدهای استفاده از هر یک از مدل‎‌ها مورد بحث قرار گرفته است. این پژوهش در صدد است دقت هر مدل را بر حسب پارامترهای پاسخ محلی و فراگیر بررسی کند. اثر این فرضیات مدل‌سازی بر حسب سطح خطا برای پارامترهای پاسخ گوناگون اندازه‌‎گیری شده است. علاوه بر آن پیامدهای مدل‌سازی اعضای سازه‎ای ثانویه مانند اتصالات و اثر آنها بر پاسخ فراگیر نیز مطالعه شده است. در نهایت محدودیت‎‌های مدل‌‎های عددی متداول شناسایی شده‌‎اند تا زیربنایی برای مطالعات آینده فراهم شود و در مدل‎های عددی مقداری بهبود حاصل گردد.

ویرابریس پیشرو در طراحی و تولید مهاربند کمانش تاب-تولید کننده مهاربند کمانش تاب
ویرابریس پیشرو در طراحی و تولید مهاربند کمانش تاب-تولید کننده مهاربند کمانش تاب

سازه‌ی مرجع و لرزه‌خیزی (طراحی سازه‌ی مرجع)

در پژوهش حاضر، BRBF مورد نظر، یک ساختمان دفاتر رسمی با قاب فلزی از نوع SFRS است که در یک زمین درجه C در قسمت مرکزی شهر لس‌آنجلس واقع شده است. این BRBF بر اساس آیین‌نامه‌های مربوطه طراحی شده است. جزئیات پلان ساختمان در شکل ۱ آمده است. همان طور که در این شکل دیده می‎شود، SFRS از دو قاب BRB در جهت شمال-جنوب تشکیل شده است. SRFSها در جهت عمودی از قاب‎‌های سه دهانه‌‎ی مقاوم به خمش تشکیل شده‌‎اند. هر BRBF در پیرامون شامل دو دهانه با BRBهایی با پیکربندی زیگ‌زاگ است. با استفاده از تحلیل طیف پاسخ، مساحت هسته‎‌های BRB برای سه طبقه‌‎ی پایین  ۱۲۴۳ و برای دو طبقه‎‌ی بالا 828 میلی‎متر مربع انتخاب شد. مصالح فولادی هسته‌‎ی BRB مطابق با مهاربندهای تسلیم‌شونده‎‌ی تنظیم‌پذیر (AYBها) انتخاب شدند و تیرها، ستون‎‌ها و اتصالات گاست پلیت‌ها بر حسب ظرفیت محتمل هسته‎‌های BRB، با ظرفیت ایمن  طراحی شدند. همچنین ستون‎‌های BRBF زیر و بالای سطح Splice به ترتیب در ابعاد ۱۰۱×۲۵۰W و ۵۹×۲۰۰W انتخاب شدند و سیستم‌‎های کف از عرشه‎‌های فولادی راه‌‎راه با روکش بتن تشکیل شده و به مفاصلی تکیه کرده‎‌اند که می‎‌توانند تحت عنوان «دیافراگم‌های صلب» دسته‌بندی شوند. ستون‎‌های ثقلی در ابعاد ۶۷×۳۱۰W و ۴۲×۲۰۰W در زیر و بالای اتصال انتخاب شدند و همه‌‎ی ستون‎‌ها با مقاطعی در ابعاد ۳۳×۳۱۰W طراحی شدند. اولین و دومین تناوب‎‌های مودال ساختمان در جهت شمال-جنوب به ترتیب 1.2 و 0.44 ثانیه‌‎ای هستند. برش مبنای طرح کلی در این جهت kN۱۵۰۰ تعیین شد.

جهت مطالعه مقاله مروری بر کاربرد مهاربندهای کمانش ‌تاب در طراحی ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله (پارت اول) کلیک کنید. 

شکل ۱: سازه‎ی مرجع (الف) پلان ساختمان، (ب) ارزیابی BRBF، (ج) دیتیل اتصالات
شکل ۱: سازه‎ی مرجع (الف) پلان ساختمان، (ب) ارزیابی BRBF، (ج) دیتیل اتصالات

فرضیات مرتبط با پارت اول و دوم مقاله

اتصالات BRBF و اعضای BRBF، از جمله پوشش BRB و بخش‌های غیر‎تسلیم‌‎شونده‌‎ی هسته‎‌ی BRB طراحی شد و دیتیل آنها ارائه گردید. طول هسته‎‌ی BRB نصف طول کلی BRB میان نقاط کاری در نظر گرفته شد. اعضای غیر تسلیم شونده‌‎ی BRBها با استفاده از قسمت‌‎های صلیب‎‌شکل طراحی شدند. ظرفیت اتصالات گاست پلیت‌‎ها بر اساس عرض موثر ویت‌مور و طول ثورنتون طراحی شد. شکل ۱ تشریحی از اتصالات تیر، ستون و مهاربند را نشان می‌‎دهد که در BRBF استفاده شده‎‌اند. همان طور که در شکل دیده می‎‌شود یک صفحه‎‌ی سخت کننده وسط گاست پلیت استفاده شد تا اتصال پیچی بین مقطع صلیبی‌‎شکل و گاست پلیت را توسط چهار زاویه تقویت کند. تیر کف پیوستگی خود را زیر گاست پلیت‌ها حفظ می‎‌کند و به گونه‌ای طراحی شده است که روی تیر کف، به انتهای فلنج ستون، در محل مهاربندها جوشکاری لب‌ه‎ای (شاپ) شود. سر دیگر تیرهای کف چنان طراحی شده که بتواند با زوایای shear tab به فلنج‌‎های ستون‎‌ها متصل شود.

در پارت سوم مقاله خلاصه نتایج حاصل از آن بررسی خواهد شد. 

شرکت پویا تدبیر ویرا (ویرابریس)

شرکت پویا تدبیر ویرا (ویرابریس) با سابقه سال ها فعالیت در زمینه طراحی، تولید، تأمین و ترویج فناوری‌های نوین لرزه‌ای از جمله جداسازها و میراگرهای لرزه‌ای و با در نظر گرفتن نیاز مبرم صنعت ساخت و ساز کشور به فناوری‌های نوین حفاظت سازه‌ها در برابر زمین لرزه، از اواخر سال 1390 موضوع بومی‌سازی و تولید داخلی تجهیزات کنترل ارتعاشات لرزه‌ای را در دستور کار خود، قرار داده‌ است. 

جهت مطالعه مقاله قاب‌های مجهز به مهاربند کمانش تاب هیبریدی (ترکیبی) -پارت اول کلیک کنید.

ویرابریس پیشرو در طراحی و تولید مهاربند کمانش تاب-تولید کننده مهاربند کمانش تاب